Jeoloji Yüksek Mühendisi Ali Baltaş, geçtiğimiz gün, internet haber sitemiz Pusula’da çıkan haber üzerine yazılı bir açıklama yaptı. Ali Baltaş, Kırat Mahallesi’ndeki mezarların çökme durumuyla ilgili olasılıkları kamuoyu ile paylaştı. Bölge halkının da şikayet ettiği bir iddia olan Kırat Mezarlığı’nın altından kaçak ocağın faaliyette olduğuna yönelik söylemlere karşı Baltaş, çökmenin geçmişte daha alt kotlarda yeraltı madenciliği yapılmasından da kaynaklanabileceğini söyledi. Ali Baltaş, bu durumun yanı sıra yağışlı hava ile birlikte nemin artması ve bitki köklerinin büyümesi de olabileceğini aktardı.
Ali Baltaş’ın konuyla ilgili yaptığı açıklaması şöyle: “Yerel basında “Mezarlığın altında kaçak ocak mı var? Vatandaş isyanda! Zonguldak’ın Kırat Mahallesi’nde bulunan mezarlıkta çökmeler meydana geldi” şeklinde bir haber çıktı. Jeolojide “creep” (çökme, sünme), yeryüzü malzemelerinin (toprak, kayaç veya sediment) genellikle yavaş ve sürekli bir şekilde yerçekimi etkisiyle yeryüzünde sarsıntı veya deprem oluşturmayan eğim aşağı hareketini ifade eder. Bu süreç, ani ve hızlı hareketlerden (örneğin heyelanlardan) daha çok zamanla fark edilmesi zor, kademeli bir yer değiştirme olarak tanımlanır. Jeolojik koşullardan kaynaklanan dış bir etki olmadan santimetre veya milimetre ölçeğinde, bazen yıllarca süren bir hareketle gerçekleşen söz konusu çökme olayları, yamaçlarda veya eğimli arazilerde yaygın olarak görülen bir durumdur.
Zonguldak’ın Kırat Mahallesi’nde bulunan mezarlık bölgede havzada en çok kömür damarını bünyesinde barındıran ve Kozlu Serisi olarak da isimlendirilen Westfaliyen A yaşlı kayaçların bulunduğu bir alanda konumlandırılmıştır. Konglomera, iri-orta-ince kumtaşı, şeyl (silttaşı, kiltaşı, miltaşı vb.) ve kömür damarlarınn ardalanmasından oluşan Kozlu Serisi bölgede yaklaşık 600 m kalınlığa ulaşmakta ve 22 adet üretim yapılabilir kalınlıkta kömür damarlarını bünyesinde barındırmaktadır.
Bu nedenle Kırat Mahallesinde bulunan mezarlıktaki çökme olayının nedeni, geçmişte bölgenin daha alt kotlarda yeraltı madenciliği yapılmasından kaynaklanmış olabilir. Bu durumda kömürün alınması nedeniyle oluşan yeraltı boşluğunun yerçekimi etkisiyle tavandan gelen kayaçlarla doldurulması ve bu durumun yüzeye doğru taşınmasının yeryüzünde oluşturduğu etki olabilir. Yanı sıra söz konusu çökme olayının meydana gelmesinde yağışlarla zeminin nem içeriğinin artması, mevsimsel değişikliklere bağlı olarak zeminin sık aralıklarla meydana gelen ısı değişiminin oluşturduğu donma-çözülme olayları ve bitki köklerinin büyümesinin yüzeyde meydana getirdiği etkiler de olabilir.”
